NAFAKA BORCU İADESİ, İSTENME KOŞULU ve GÖREVLİ MAHKEME
NAFAKA BORCUNA MAHSUBEN GERÇEKLEŞTİRİLEN BAZI ÖDEMELERİN NAFAKA ALACAKLISI EŞTEN İADESİNİN İSTENME KOŞULU VE BU HUSUSTA GÖREVLİ MAHKEME
Mahkemelerce nafaka ödemesi gerektiğine hükmedilen eşlerin aslında nafaka alacaklısının sorumluluğundaki bazı ödemeleri de haricen ödemesi ve sonrasında işbu harici ödemelerin nafaka alacaklısına ödeyeceği nafakadan mahsubunu ya da haricen ödenen miktarın kendisine iadesini istemesi söz konusu olabilmektedir.
Gerçekten de günlük hayatta nafaka borçlusu eşin aslında nafaka ödediği müşterek çocuğun okul taksidi, ikamet edilen konutun kira, aidat, yakıt, su vs. giderlerini haricen ödemesi çok sık rastlanan bir durumdur.
Yargıtayın yerleşik içtihatlarına göre nafaka alacaklısı eş ve müşterek çocukların oturduğu daire için kira, aidat, yakıt, su, elektrik, okul taksidi vb. nafaka alacaklısının ödemesi gereken giderlere dair yapılan ödemelerin ödeme anında nafakaya mahsuben ödendiğine dair bir açıklama bulunmaması halinde nafaka borcundan mahsubu sözkonusu olamayacaktır.
Zira, TMK’nun 327/1.maddesi gereğince; çocuğun bakımı, eğitimi ve korunması için gerekli giderleri ana ve baba karşılamak zorundadır. Ayrıca, yapılan bu ödemeler ahlaki bir görevin yerine getirilmesi niteliğindedir. (YARG. 8. HD. E. 2015/15213 K. 2015/18744 T. 21.10.2015; YARG. 3. HD. E. 2014/10434 K. 2015/3962 T. 11.3.2015; YARG. 3. HD. E. 2014/18733 K. 2015/10681 T. 10.6.2015 ; YARG. 3. HD E. 2014/20690 K. 2015/16925 T. 28.10.2015)
Bu kapsamda nafaka borçlusunun aslında nafaka alacaklısının sorumluluğunda olan bir ödemeyi nafaka borcundan mahsup etmek üzere haricen gerçekleştirmesi halinde mutlaka ödeme anında “ödemenin nafaka borcuna mahsuben gerçekleştirildiği” hususunu şerh düşmesi gerekmektedir. Aksi halde işbu harici ödemeye de katlanmak zorunda kalacak ve ayrıca nafaka borcunu da ödemesi gerekecektir.
Harici ödemelerin nafaka alacaklısına rücu edilmesi halinde; Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2015-11972 E. ve 2015-19326 K. Sayılı 02.12.2015 tarihli “…davaya konu borcun kaynağı tarafların evli iken müşterek konut olarak kullandıkları ve tapuda “Aile konutu” şerhi bulunan taşınmaza ilişkin olup taraflar dava tarihinde evlidirler. Buna göre davaya konu borcun TMK 327 vd. Maddelerinden kaynaklandığı ve dolayısıyla Aile Hukukuna ilişkin bulunduğu anlaşılmaktadır. Borç, Aile Hukukundan doğduğuna göre açılan bu davanın 4787 sayılı yasanın 4. Maddesi gereğince Aile Mahkemesinde bakılması gerekmektedir.” Şeklindeki kararında kanımızca da isabetli şekilde Aile Mahkemeleri’nin görevli olduğuna hükmetmiştir.
Av. Derya İÇÖZ DEMİREL